Robert Alessi

CNRS UMR 8167 «Orient & Méditerranée»

Lexique grec-arabe (présentation)

Α

ἄνθραξn mfr: anthrax — en: anthrax.
‘‫جَمرٌ‬’n m coll ‫جمر‬ [1]‘ἄνθρακες θερινοὶ ἐν Κραννῶνι’ (Hipp. Ep. 2.1.1)‘‫‪‬اَلجَمرُ‪‬ ٱلصَّيفِيُّ ٱلَّذِي كَانَ بِقراننونَ‬’ (Ḥun. Gal. Comm. Ep. 2.1.2)
Note: Ceci est une petite note de fin d'entrée, juste pour vous montrer où elle est placée.

Γ

γίνομαιv moyἐγενόμην aor en parlant d'événements. fr: avoir lieu; au passé: être — en: take place, come to pass; in past tenses: to be.
‘‫كَانَ‬’v ‫كون‬ [1]‘καὶ ἐγίνετο μᾶλλον νότῳ’ (Hipp. Ep. 2.1.1)‘‫وَ ‬‫كَانَ‬‫ أَكثَرُ مَا يَكُونُ مَعَ ٱلجَنُوبِ‬’ (Ḥun. Gal. Comm. Ep. 2.1.2)

Δ

δέρμαn ntfr: peau — en: skin.
‘‫جِلدٌ‬’n m ‫جلد‬ [1]‘ὑπογίνονται μὲν ἐν τῷ δέρματι ἰχῶρες’ (Hipp. Ep. 2.1.1)‘‫وَيَصِيرُ تَحتَ ‪‬ٱلجِلدِ‪‬ صَدِيدٌ‬’ (Ḥun. Gal. Comm. Ep. 2.1.2)‘εἶτα φλυταινίδες ὥσπερ πυρίκαυστοι ἐπανίσταντο καὶ ὑπὸ τὸ δέρμα καίεσθαι ἐδόκεον’ (Hipp. Ep. 2.1.1)‘‫ثُمَّ كَانَت تَخرُجُ فِيهِ نُفَّاخَاتٌ شَبِيهَةٌ بِحَرِيقِ ٱلنَّارِ وَكَانَ تُخَيَّلُ إِلَيهِم أَنَّ مَا دُونَ ‪‬ٱلجِلدِ‪‬ يَحتَرِقُ ٱحتِرَاقًا‬’ (Ḥun. Gal. Comm. Ep. 2.1.2)
δοκέωvfr: sembler — en: seem.
‘‫خُيِّلَ‬’+ ‫إِلَى‬ v pass ‫خيل‬ [2]‘εἶτα φλυταινίδες ὥσπερ πυρίκαυστοι ἐπανίσταντο καὶ ὑπὸ τὸ δέρμα καίεσθαι ἐδόκεον’ (Hipp. Ep. 2.1.1)‘‫ثُمَّ كَانَت تَخرُجُ فِيهِ نُفَّاخَاتٌ شَبِيهَةٌ بِحَرِيقِ ٱلنَّارِ وَكَانَ ‪‬تُخَيَّلُ إِلَيهِم‪‬ أَنَّ مَا دُونَ ٱلجِلدِ يَحتَرِقُ ٱحتِرَاقًا‬’ (Ḥun. Gal. Comm. Ep. 2.1.2)

Ε

ἐγκαταλαμβάνωvpass fr: être enfermé — en: to be hemmed in.
‘‫اِحتَقَنَ‬’v ‫حقن‬ [8]‘ὑπογίνονται ἐν τῷ δέρματι ἰχῶρες· ἐγκαταλαμβανόμενοι δέ, θερμαίνονται’ (Hipp. Ep. 2.1.1)‘‫وَيَصِيرُ تَحتَ ٱلجِلدِ صَدِيدٌ فَإِذَا ‪‬ٱحتَقَنَ‪‬ سَخُنَ‬’ (Ḥun. Gal. Comm. Ep. 2.1.2)
εἶταadvfr: ensuite — en: then, next.
‘‫ثُمَّ‬’partic conj ‫ثم‬ [1]‘ὑπογίνονται ἐν τῷ δέρματι ἰχῶρες· ἐγκαταλαμβανόμενοι δέ, θερμαίνονται, καὶ κνησμὸν ἐμποιέουσιν· εἶτα φλυταινίδες ὥσπερ πυρίκαυστοι ἐπανίσταντο’ (Hipp. Ep. 2.1.1)‘‫وَيَصِيرُ تَحتَ ٱلجِلدِ صَدِيدٌ فَإِذَا ٱحتَقَنَ سَخُنَ وَوَلَّدَ حِكَّةً‬ ‫ثُمَّ‬1 ‫كَانَت تَخرُجُ فِيهِ نُفَّاخَاتٌ‬’ (Ḥun. Gal. Comm. Ep. 2.1.2)
ἐμποιέωvfr: produire, créer — en: produce, create in.
‘‫وَلَّدَ‬’v ‫ولد‬ [2]‘ὑπογίνονται ἐν τῷ δέρματι ἰχῶρες· ἐγκαταλαμβανόμενοι δέ, θερμαίνονται, καὶ κνησμὸν ἐμποιέουσιν’ (Hipp. Ep. )‘‫وَيَصِيرُ تَحتَ ٱلجِلدِ صَدِيدٌ فَإِذَا ٱحتَقَنَ سَخُنَ ‪‬وَوَلَّدَ‪‬ حِكَّةً‬’ (Ḥun. Gal. Comm. Ep. 2.1.2)
ἐνprep1. + dat loc. fr: dans, à — en: in.
‘‫بِ‬’prep loc. ‫ب‬‘ἄνθρακες θερινοὶ ἐν Κραννῶνι’ (Hipp. Ep. 2.1.1)‘‫اَلجَمرُ ٱلصَّيفِيُّ ٱلَّذِي كَانَ ‪بِـ‬قراننونَ‬’ (Ḥun. Gal. Comm. Ep. 2.1.2)
2. + dat temp. fr: dans, durant — en: in, during.
‘‫مَعَ‬’prep temp. ‫مع‬‘ὕεν ἐν καύμασιν ὕδατι λάβρῳ δι' ὅλου’ (Hipp. Ep. 2.1.1)‘‫جَاءَت أَمطَارٌ جَودٌ ‬‫مَعَ‬‫ حَرِّ ٱلصَّيفِ كُلِّهِ‬’ (Ḥun. Gal. Comm. Ep. 2.1.2)
ἐπανίστημιven parlant de tumeurs, d'ulcères,etc. fr: sortir, s'élever — en: rise, rise up.
‘‫خَرَجَ‬’v ‫خرج‬ [1]‘εἶτα φλυταινίδες ὥσπερ πυρίκαυστοι ἐπανίσταντο2 καὶ ὑπὸ τὸ δέρμα καίεσθαι ἐδόκεον’ (Hipp. Ep. 2.1.1)‘‫ثُمَّ كَانَت ‪‬تَخرُجُ‪‬ فِيهِ نُفَّاخَاتٌ شَبِيهَةٌ بِحَرِيقِ ٱلنَّارِ وَكَانَ تُخَيَّلُ إِلَيهِم أَنَّ مَا دُونَ ٱلجِلدِ يَحتَرِقُ ٱحتِرَاقًا‬’ (Ḥun. Gal. Comm. Ep. )

Θ

θερινόςadjfr: de l'été — en: of summer, in summer.
‘‫صَيفِيٌّ‬’adj ‫صيف‬ [1]‘ἄνθρακες θερινοὶ ἐν Κραννῶνι’ (Hipp. Ep. 2.1.1)‘‫اَلجَمرُ‬ ‫ٱلصَّيفِيُّ‬ ‫ٱلَّذِي كَانَ بِقراننونَ‬’ (Ḥun. Gal. Comm. Ep. 2.1.2)
θερμαίνωvpass fr: être échauffé, s'échauffer — en: to be heated, to grow hot.
‘‫سَخُنَ‬’v ‫سخن‬ [1]‘ὑπογίνονται μὲν ἐν τῷ δέρματι ἰχῶρες· ἐγκαταλαμβανόμενοι δέ θερμαίνονται’ (Hipp. Ep. 2.1.1)‘‫وَيَصِيرُ تَحتَ ٱلجِلدِ صَدِيدٌ فَإِذَا ٱحتَقَنَ ‪‬سَخُنَ‪‬‬’ (Ḥun. Gal. Comm. Ep. 2.1.2)

Ι

ἰχώρn mfr: sérosité — en: serosity.
‘‫صَدِيدٌ‬’n m ‫صد‬ [1]‘ὑπογίνονται μὲν ἐν τῷ δέρματι ἰχῶρες’ (Hipp. Ep. 2.1.1)‘‫وَيَصِيرُ تَحتَ ٱلجِلدِ ‪‬صَدِيدٌ‪‬‬’ (Ḥun. Gal. Comm. Ep. 2.1.2)

Κ

καίconjfr: et — en: and.
‘‫وَ‬’conj ‫و‬‘passim’ (Hipp. Ep. 2)‘passim’ (Ḥun. Gal. Comm. Ep. 2)
καίωvpass fr: être brûlé, souffrir de brûlure — en: to be burnt, suffer from burn.
‘‫اِحتَرَقَ‬’+ mafʿūl muṭlaq v ‫حرق‬ [8]‘εἶτα φλυταινίδες ὥσπερ πυρίκαυστοι ἐπανίσταντο καὶ ὑπὸ τὸ δέρμα καίεσθαι ἐδόκεον’ (Hipp. Ep. 2.1.1)‘‫ثُمَّ كَانَت تَخرُجُ فِيهِ نُفَّاخَاتٌ شَبِيهَةٌ بِحَرِيقِ ٱلنَّارِ وَكَانَ تُخَيَّلُ إِلَيهِم أَنَّ مَا دُونَ ٱلجِلدِ ‪‬يَحتَرِقُ ٱحتِرَاقًا‪‬‬’ (Ḥun. Gal. Comm. Ep. 2.1.2)
καῦμαn ntfr: chaleur brûlante — en: burning heat.
‘‫حَرٌّ‬’n m ‫حر‬ [1]‘ὕεν ἐν καύμασιν ὕδατι λάβρῳ δι' ὅλου’ (Hipp. Ep. 2.1.1)‘‫جَاءَت أَمطَارٌ جَودٌ مَعَ ‬‫حَرِّ‬‫ ٱلصَّيفِ كُلِّهِ‬’ (Ḥun. Gal. Comm. Ep. 2.1.2)
κνησμόςn mfr: prurit — en: itching.
‘‫حِكَّةٌ‬’n f ‫حك‬ [1]‘ὑπογίνονται ἐν τῷ δέρματι ἰχῶρες· ἐγκαταλαμβανόμενοι δέ, θερμαίνονται, καὶ κνησμὸν ἐμποιέουσιν’ (Hipp. Ep. 2.1.1)‘‫وَيَصِيرُ تَحتَ ٱلجِلدِ صَدِيدٌ فَإِذَا ٱحتَقَنَ سَخُنَ وَوَلَّدَ ‪‬حِكَّةً‪‬’‬ (Ḥun. Gal. Comm. Ep. 2.1.2)
Κραννῶνn mfr: Crannon — en: Crannon.
‘‫قراننونُ‬’n m ‫قراننون‬‘ἄνθρακες θερινοὶ ἐν Κραννῶνι3’ (Hipp. Ep. 2.1.1)‘‫اَلجَمرُ ٱلصَّيفِيُّ ٱلَّذِي كَانَ بِـ‬‫قراننونَ‬’ (Ḥun. Gal. Comm. Ep. 2.1.2)

Λ

λάβροςadjen parlant des vents ou de l'eau. fr: violent — en: violent.
‘‫جَودٌ‬’adj ‫جود‬ [1]‘ὕεν ἐν καύμασιν ὕδατι λάβρῳ δι' ὅλου’ (Hipp. Ep. 2.1.1)‘‫جَاءَت أَمطَارٌ ‬‫جَودٌ‬‫ مَعَ حَرِّ ٱلصَّيفِ كُلِّهِ‬’ (Ḥun. Gal. Comm. Ep. 2.1.2)

Μ

μάλαadvμᾶλλον cp fr: très, tout à fait — en: very, exceedingly.
‘‫أَكثَرُ‬‫ ‬‫مَا‬‫ ‬‫يَكُونُ‬’loc. ‫أكثر‬‫ ‬‫ما‬‫ ‬‫يكون‬‘καὶ ἐγένετο μᾶλλον νότῳ’ (Hipp. Ep. 2.1.1)‘‫وَ كَانَ ‪‬أَكثَرُ مَا يَكُونُ‪‬ مَعَ ٱلجَنُوبِ‬’ (Ḥun. Gal. Comm. Ep. 2.1.2)
μᾶλλονadv cpuide μάλα
μένpartic+ δέ avec idée de succession. fr: ... lorsque — en: ... when.
‘‫وَ‬... ‫فَـ‬‫إِذَا‬’loc. ‫و‬... ‫فـ‬‫إذا‬‘ὑπογίνονται μὲν ἐν τῷ δέρματι ἰχῶρες· ἐγκαταλαβανόμενοι δέ, θερμαίνονται’ (Hipp. Ep. 2.1.1)‘‫‪‬وَ‪‬يَصِيرُ تَحتَ ٱلجِلدِ صَدِيدٌ ‪‬فَـ‪‬إِذَا ٱحتَقَنَ سَخُنَ‬’ (Ḥun. Gal. Comm. Ep. 2.1.2)

Ν

νότοςn mfr: vent du Sud — en: south wind.
‘‫جَنُوبٌ‬’n m ‫جنب‬ [1]‘καὶ ἐγίνετο μᾶλλον νότῳ’ (Hipp. Ep. 2.1.1)‘‫وَ كَانَ أَكثَرُ مَا يَكُونُ مَعَ ‪‬ٱلجَنُوبِ‪‬‬’ (Ḥun. Gal. Comm. Ep. 2.1.2)

Ο

ὅλοςadjfr: tout entier — en: whole, entire.
‘‫كُلٌّ‬’n m ‫كل‬ [1]‘ὕεν ἐν καύμασιν ὕδατι λάβρῳ δι' ὅλου’ (Hipp. Ep. 2.1.1)‘‫جَاءَت أَمطَارٌ جَودٌ مَعَ حَرِّ ٱلصَّيفِ ‬‫كُلِّهِ‬’ (Ḥun. Gal. Comm. Ep. 2.1.2)

Π

πυρίκαυστοςadjfr: brûlé par le feu — en: burnt in fire.
‘‫حَرِيقُ‬‫ ‬‫ٱلنَّارِ‬’n m ‫حرق‬ [1] + ‫نور‬ [1]‘εἶτα φλυταινίδες ὥσπερ πυρίκαυστοι ἐπανίσταντο καὶ ὑπὸ τὸ δέρμα καίεσθαι ἐδόκεον’ (Hipp. Ep. 2.1.1)‘‫ثُمَّ كَانَت تَخرُجُ فِيهِ نُفَّاخَاتٌ شَبِيهَةٌ بِـ‪‬حَرِيقِ ٱلنَّارِ‪‬ وَكَانَ تُخَيَّلُ إِلَيهِم أَنَّ مَا دُونَ ٱلجِلدِ يَحتَرِقُ ٱحتِرَاقًا‬’ (Ḥun. Gal. Comm. Ep. 2.1.2)

Υ

ὕδωρn ntfr: eau de pluie — en: rainwater.
‘‫مَطَرٌ‬’n m ‫مطر‬ [1]‘ὕεν ἐν καύμασιν ὕδατι λάβρῳ δι' ὅλου’ (Hipp. Ep. 2.1.1)‘‫جَاءَت ‬‫أَمطَارٌ‬‫ جَودٌ مَعَ حَرِّ ٱلصَّيفِ كُلِّهِ‬’ (Ḥun. Gal. Comm. Ep. 2.1.2)uide ὕω
ὑπόprep+ acc loc. fr: sous — en: under, beneath.
‘‫دُونَ‬’prep ‫دون‬ [1]‘εἶτα φλυταινίδες ὥσπερ πυρίκαυστοι ἐπανίσταντο καὶ ὑπὸ τὸ δέρμα καίεσθαι ἐδόκεον’ (Hipp. Ep. 2.1.1)‘‫ثُمَّ كَانَت تَخرُجُ فِيهِ نُفَّاخَاتٌ شَبِيهَةٌ بِحَرِيقِ ٱلنَّارِ وَكَانَ تُخَيَّلُ إِلَيهِم أَنَّ مَا ‪‬دُونَ‪‬ ٱلجِلدِ يَحتَرِقُ ٱحتِرَاقًا‬’ (Ḥun. Gal. Comm. Ep. 2.1.2)
ὑπογίνομαιv moyfr: naître après, se former ensuite — en: grow up after or: in succession.
‘‫صَارَ‬’v ‫صير‬ [1]‘ὑπογίνονται μὲν ἐν τῷ δέρματι ἰχῶρες’ (Hipp. Ep. 2.1.1)‘‫‪‬وَيَصِيرُ‪‬ تَحتَ ٱلجِلدِ صَدِيدٌ‬’ (Ḥun. Gal. Comm. Ep. 2.1.2)
ὕωv actfr: pleuvoir — en: to rain.
‘‫جَاءَت‬ ‫أَمطَارٌ‬’v ‫جيأ‬ [1] + ‫مطر‬ [1]‘ὕεν4 ἐν καύμασιν ὕδατι λάβρῳ δι' ὅλου’ (Hipp. Ep. 2.1.1)‘‫جَاءَت أَمطَارٌ‬ ‫جَودٌ مَعَ حَرِّ ٱلصَّيفِ كُلِّهِ‬’ (Ḥun. Gal. Comm. Ep. 2.1.2)

Φ

φλυκταινίςn ffr: phlyctène, ampoule — en: blister.
‘‫نُفَّاخَةٌ‬’n f ‫نفخ‬ [1]‘ὑπογίνονται ἐν τῷ δέρματι ἰχῶρες· ἐγκαταλαμβανόμενοι δέ, θερμαίνονται, καὶ κνησμὸν ἐμποιέουσιν· εἶτα φλυταινίδες ὥσπερ πυρίκαυστοι ἐπανίσταντο’ (Hipp. Ep. 2.1.1)‘‫وَيَصِيرُ تَحتَ ٱلجِلدِ صَدِيدٌ فَإِذَا ٱحتَقَنَ سَخُنَ وَوَلَّدَ حِكَّةً ثُمَّ كَانَت تَخرُجُ فِيهِ ‪‬نُفَّاخَاتٌ‪‬ شَبِيهَةٌ بِحَرِيقِ ٱلنَّارِ‬’ (Ḥun. Gal. Comm. Ep. 2.1.2)

Ω

ὥσπερadvcomp. fr: comme — en: as, as though.
‘‫شَبِيهٌ‬’+ ‫بِ‬ adj ‫شبه‬ [1]‘ὑπογίνονται ἐν τῷ δέρματι ἰχῶρες· ἐγκαταλαμβανόμενοι δέ, θερμαίνονται, καὶ κνησμὸν ἐμποιέουσιν· εἶτα φλυταινίδες ὥσπερ πυρίκαυστοι ἐπανίσταντο καὶ ὑπὸ τὸ δέρμα καίεσθαι ἐδόκεον’ (Hipp. Ep. 2.1.1)‘‫ثُمَّ كَانَت تَخرُجُ فِيهِ نُفَّاخَاتٌ ‪‬شَبِيهَةٌ بِـ‪‬حَرِيقِ ٱلنَّارِ وَكَانَ تُخَيَّلُ إِلَيهِم أَنَّ مَا دُونَ ٱلجِلدِ يَحتَرِقُ ٱحتِرَاقًا‬’ (Ḥun. Gal. Comm. Ep. 2.1.2)

Annexe A Bibliographie

  1. Galeni in Hippocratis Epidemiarum librum II commentaria V versio Arabica, Galien. Bink Hallum, Uwe Vagelpohl (eds.) translator Ḥunayn ibn Isḥāqinpreparation. Berlin. VI. Corpus Medicorum Graecorum. Supplementum Orientale
  2. Épidémies II, Hippocrate. Robert Alessi (ed.) inpreparation. Paris: Les Belles Lettres. Collection des Universités de France
‫ثُمَّ‬] E1-Ar; om. (M-Ar)
ἐπανίσταντο] ; διανίσταντο (V, I, R, H); ; ἐξανίσταντο (GalΤ-Μ); ; ἀνίσταντο (GalE6-U)
Κραννῶνι] V; ‫قرانيون‬Note: ‫قراننون‬ propos. Garofalo (E1-Ar); ; κρανῶνι (I, R, H)
ὕεν] ; ὓεν (I1, R, H); ; οἱ ἐν (V)
Home 
Date: 2015-12-19